در این نوشته قصد داریم به بررسی علل، عوامل و داروها برای انجام کولونوسکوپی بپردازیم. در قسمت دوم این نوشته به ذکر مراحل و مراقبت های پس از انجام کولونوسکوپی خواهیم پرداخت. لذا در ادامه مقاله با ما همراه باشید.

کلونوسکوپی معاینه قسمت پایینی دستگاه گوارش است که اصطلاحا کولون یا روده بزرگ نامیده می شود. کولونوسکوپی یک روش امن برای فراهم آوردن اطلاعاتی است که شاید سایر روش ها قادر به انجام آن نباشند. بیمارانی که نیاز به کلونوسکوپی پیدا می کنند اغلب سوالات، ابهامات و یا نگرانی هایی را درباره این روش دارند که در این نوشته قصد داریم به آن ها بپردازیم.

کلونوسکوپی عبارت است از قرار دادن یک دستگاه به نام کولونوسکوپ در داخل مقعد و هدایت آن تا روده بزرگ. این روش معمولا بین بیست دقیقه الی یک ساعت طول می کشد. آزمایش های دیگری که برای کشف سرطان روده بزرگ مانند کولونوسکوپی مجازی (که گاهی کلونوگرافی CT نیز نامیده می شود) به کار می رود، به طور جداگانه مورد بحث قرار می گیرد.

علل کلونوسکوپی

رایج ترین علل کلونوسکوپی عبارتند از:

• برای مشاهده پولیپ های کولون ( رشد بافت در روده بزرگ) و یا سرطان روده بزرگ
• خون ریزی مقعدی
• تغییر در عادات روده مانند اسهال مداوم
• کم خونی فقر آهن (کاهش تعداد گلبول های قرمز خون به علت کاهش آهن)
• سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ
• تاریخچه شخصی پولیپ های روده بزرگ و یا سرطان روده بزرگ
• درد مزمن و غیرقابل توصیف شکمی و یا مقعدی
• آزمایش اشعه ایکس غیرطبیعی مانند باریم انما و یا سی تی اسکن

آماده سازی کلونوسکوپی

قبل از انجام کولونوسکوپی، روده شما می بایست کاملا تمیز باشد تا پزشک بتواند هر ناحیه غیرطبیعی را ببیند. این امر برای افزایش شانس شناسایی ناهنجاری ها در روده بزرگ توسط پزشک حیاتی است. اگر کولون به طور کامل تمیز نشود احتمال دارد که پزشک نتواند تمامی موارد را مشاهده کند. در مطب پزشک دستورالعمل هایی را درباره چگونگی آماده سازی برای انجام کلونوسکوپی به شما ارائه می دهند. مطمئن شوید که تمامی آن ها را مو به مو اجرا می کنید.

اگر سوالی درباره کلونوسکوپی دارید بهتر است که به دفتر دکتر مراجعه نمایید. حداقل یک روز قبل از آزمایش، بایستی که از خوردن غذای جامد اجتناب نمایید. همچنین باید در روز انجام کلونوسکوپی مقدار زیادی مایعات بنوشید.

شما می توانید مصرف مایعات روشن را تا چند ساعت قبل از کلونوسکوپی ادامه دهید که شامل موارد زیر می شود:

• آب
• قهوه یا چای
• یخ
• ژلاتین ( البته بهتر است از مصرف ژلاتین قرمز اجتناب کنید)

به طور کلی بایستی از نوشیدنی های قرمز رنگ نیز اجتناب نمایید. همچنین ممکن است پزشک از شما بخواهد که از غذاهای با فیبر بالا شامل دانه ها و آجیل ها برای یک هفته قبل از انجام آندوسکوپی خودداری کنید.

برای تمیز کردن روده بزرگ، یک ملین قوی برای شما تجویز می شود و روده شما را کاملا تخلیه می کند. ممکن است از شما خواسته شود که کل آن را در شب قبل از کلونوسکوپی مصرف نمایید. و یا ممکن است برای شما مصرف در دو دوز تجویز شود. که دوز دوم آن چهار تا شش ساعت قبل از انجام کلونوسکوپی باشد. مصرف دارو در دو دوز حتی می تواند به پاک کردن روده کمک بهتری نماید. حتی ممکن است شما برای آمادگی مجبور باشید صبح زود از خواب برخیزید. در نهایت دستورالعمل هایی که از جانب پزشک به شما داده می شود، مشخص می کند که چگونه می بایست برای انجام عمل کولونوسکوپی آماده شوید.

داروها

شما در اغلب موارد می توانید اکثر داروهای تجویزی و یا غیر تجویزی خود را تا روز کولونوسکوپی مصرف کنید. اگر دارویی نیاز به تغییر داشته باشد دکتر آن را به شما گوشزد خواهد کرد. همچنین اگر شما به هرگونه دارو حساسیت دارید باید به پزشک خود بگویید.

اگر پولیب در طول کولونوسکوپي برداشته شود برخی داروها خطر خون ریزی سنگین را افزایش می دهند. یادتان باشد که از پزشک خود درباره زمان قطع داروهایی همچون وارفارین/کومادین ، کلوپیدوگرل/پلاویکس یا هر داروی ضد انعقادی دیگری بپرسید. هرگز قبل از صحبت با پزشک، این گونه داروها را متوقف نکنید.

داشتن یک همراه الزامی است

اکثر بیماران در طول کولونوسکوپی یک آرامبخش قوی دریافت می کنند به همین علت حتما نیاز به وجود یک همراه است تا شما را تا خانه همراهی نماید. پزشک ممکن است از یک متخصص بیهوشی برای دریافت آرامبخش و نظارت بر روند آن استفاده کند. اگرچه زمانی که به خانه بروید حتما به هوش آمده اید اما داروهای بیهوشی و آرام بخشی باعث تغییر در عکس العمل های غیر ارادی و قضاوت هایی می شوند که با توانایی شما برای تصمیم گیری ارتباط دارد درست همانند تاثیر الکل بر روی بدن. شما حتی قادر به رانندگی تا خانه نیز نخواهید بود.

علاوه بر این شما قادر به رفتن به محل کار در طول روز نخواهید بود و بهتر است از روز بعد به محل کار مراجعه کنید.

اگر تمایل دارید در رابطه با نحوه انجام کولونوسکوپی در مطب پزشکان و ملزومات آن اطلاعات بیشتری کسب نمایید به شما پیشنهاد می کنیم بر روی تصویر زیر کلیک کنید.

دکتر مهدی افضل آقایی، فوق تخصص بیماری‌های گوارش و کبد در شهر مشهد دارای بورد فوق تخصصی

جهت اخذ نوبت می توانید همه روزه با شماره (۰۵۱)۳۸۷۰۴۰۶۶ تماس حاصل فرمایید.

آدرس مطب: مشهد- بلوار کوثر- بین كوثر ۲و۴ – ساختمان فارابي – طبقه دوم

متخصص گوارش در مشهد