بلع دردناک در علم پزشکی به ادینوفاژی معروف است. این درد هنگام بلعیدن ممکن است در ناحیه گلو، دهان یا لوله ی مری احساس شود که دارای دلایل متفاوتی است. که در ادامه به معرفی آنها می پردازیم. بلع همراه با درد به گذشت زمان و به مرور باعث آسیب زدن به گلو و کم شدن وزن به طور ناخواسته می شود. البته این موارد شایع تر هستند و عوارض جانبی دیگری نیز به همراه دارد که در ادامه بررسی می کنیم. بلع دردناک به لاتین Odynophagia نیز شناخته می شود.
بلع دردناک یا ادینوفاژی چیست؟
اگر در هنگام خوردن یا بلع غذا احسا س درد دارید احتمالا به ادینوفاژی مبتلا هستید. بلع دردناک نوعی اختلال می باشد که اگر فردی به آن دچار باشد با بلع غذا، مایعات یا حتی بزاق ممکن است در ناحیه گلو، دهان یا مری درد داشته باشد. لازم به ذکر است که تفاوت ادینوفاژی با دیسفاژی را توضیح دهیم. اگر بیماری در بلع غذا مشکل داشته باشد دچار دیسفاژی است، اما اگر مشکل در بلع نداشته باشد و فقط هنگام بلعیدن درد احساس کند مبتلا به ادینوفاژی می باشد. دیسفاژی می‌تواند همراه با ادینوفاژی اتفاق افتد، اما این دو بیماری به صورت جداگانه نیز امکان دارد که در فردی بروز پیدا کند. دیسفاژی در اغلب موارد از ادینوفاژی جدی‌تر می باشد.
پیشنهاد مطالعه: یبوست بعد از عمل اسلیو معده
علائم بیماری بلع دردناک یا ادینوفاژیا
دینوفاژی سبب درد در زمان بلع غذاهای خشک و در بعضی موارد مایعات و بزاق خواهد شد. علائم بلع دردناک با توجه به علل آن ممکن است کوتاه یا بلند مدت رخ دهد.
- احساس دردی یکنواخت، سوزاننده یا تیز مثل خراشیدن چاقو در هنگام بلع در دهان، گلو یا مری
- افزایش درد در هنگام بلع مواد غذایی خشک در بعضی موارد درد بلعیدن مواد جامد با مایع فرقی ندارد.
- کاهش ناخواسته وزن به دلیل کاهش خوردن مواد غذایی
- کم آب شدن بدن به خاطر کاهش خوردن مایعات
علل ابتلا به ادینوفاژی یا بلع دردناک چیست؟
عوامل گوناگونی می‌توانند سبب بلع دردناک شوند از جمله:
- انواع عفونت‌ها مثل سرماخوردگی، آنفولانزا و گلودرد استرپتوکوکی
- داشتن التهاب در دهان، گلو یا مری به دلیل وجود ورم لوزه، التهاب حلق، التهاب حنجره یا مری
- احساس سوزش سردل یا رفلاکس معده-مری، در بعضی مواقع اسید معده وارد مری یا گلو شده و سبب ایجاد درد و التهاب خواهد شد. اگر سوزن در سر دل برای مدت طولانی باقی بماند ممکن است به زخم معده یا سوء هاضمه تبدیل شود.
- ضعیف شدن دستگاه ایمنی، کسانی که به بیماری ایدز مبتلا هستند یا در حال گذراندن پرتودرمانی یا طی کردن مراحل معالجه سرطان هستند بیشتر از افراد دیگر در معرض خطر مبتلا به ادینوفاژی هستند.
- وجود عفونت کاندیدا در دهان، گلو و مری
تشخیص ادینوفاژی
ادینوفاژی به طور معمول با آندوسکوپی قابل تشخیص است. در آزمایش آندوسکوپی، دکتر متخصص دوربین کوچکی را با منبع نور در گلوی بیمار قرار می دهد تا داخل مری را ببیند. همچنین در بعضی مواقع دکتر از بیمار می خواهد که در حین انجام آزمایش آب دهان را قورت دهد یا بلع انجام دهد. اگر دکتر متخصص مشکوک باشد که بلع دردناک دلایل زمینه‌ای دیگری دارد، ممکن است آزمایش‌های بیشتری را جهت بررسی دقیق تر برای بیمار تجویز نماید.
پیشنهاد مطالعه: سندروم سوء جذب
درمان بلع دردناک
درمان دقیق ادینوفاژی یا بلع دردناک به دلیل اصلی آن وابسته است. یکی از روش های درمانی بلع دردناک مصرف دارو است. مثلا، داروهایی که جهت درمان رفلاکس معده-مری تجویز می گردند، می‌توانند از بازگشت اسید به معده و مری جلوگیری نمایند و در نهایت احتمالا درد بیمار در هنگام بلع غذا را کم کنند. همچنین داروها ممکن است جهت درمان سایر دلایل زمینه‌ای مثل ایدز یا عفونت‌های دیگر تجویز شوند. عفونت‌های کاندیدا که یکی از دلایل بلع دردناک بودند نیز با داروهای ضدقارچی قابل درمان هستند.
در صورتی که بیمار دچار سرطان یا تومور مری باشد، پزشک احتمالا عمل جراحی را جهت برداشتن بخشی از مری یا معده پیشنهاد می دهد. همچنین اگر درمان‌های دارویی برای رفلاکس معده-مری جوابگو نباشد، دکتر احتمالا از عمل جراحی برای بهبود بیماری استفاده نماید. اگر دکتر متخصص با بررسی های لازم هیچ دلیل زمینه‌ای را تشخیص ندهد، پیشنهاد میکند که بیمار کمی صبر کند چون ممکن است با گذشت زمان و به مرور برطرف گردد. چراکه بلع دردناک از نشانه های شایع سرماخوردگی یا آلرژی شدید می باشد.
آیا برای درمان بلع دردناک یا ادینوفاژی به دکتر متخصص مراجعه کنیم؟
در بسیاری موارد ادینوفاژی خود به خود برطرف خواهد شد. موارد بلع دردناکی که به دلیل سرماخوردگی یا آنفولانزا هستند معمولا ظرف گذشت یک هفته درمان خواهند شد. دلایل بلع دردناک یا ادینوفاژی به طور معمول از راه معاینه ساده گلو قابل تشخیص است. به خصوص در مواقعی که بیمار التهاب یا عفونت دارد.
در موارد دیگر، تشخیص صحیح نیازمند نمونه‌گیری با سواب از گلو یا آندوسکوپی است. اگر دلیل بلع دردناک مشخص نباشد، باید حتما به دکتر متخصص گوارش مراجعه نمایید. همچنین اگر ادینوفاژی سبب اخلال و سختی در تنفس یا خوردن غذا گردد، باید در اسرع وقت توسط پز متخصص ویزیت شوید. در صورتی که بلع دردناک یا ادینوفاژی برای چندین هفته مداوم بماند یا بلع دردناک با کم شدن وزن و آب بدن همراه باشد، باید حتما به پزشک مراجعه کنید.
پیشنهاد مطالعه: الاستوگرافی کبد در مشهد
جهت رزرو نوبت از دکتر بالن معده در مشهد کلیک کنید. | جهت رزرو نوبت از دکتر بوتاکس معده در مشهد کلیک کنید.
*متخصص گوارش در مشهد*
