غربالگری سرطان روده بزرگ
نحوه انتخاب افراد برای غربالگری سرطان روده بزرگ
نحوه انتخاب افراد برای غربالگری سرطان روده بزرگ:
۱ .افراد با خطر متوسط ابتلا: شامل افراد ۵۰ تا ۷۰ ساله بدون علامت و فاقد سابقه شخصی یا خانوادگی ابتلا به سرطان یا پولیپ روده بزرگ می باشد. در افراد ۷۵ تا ۸۵ ساله براساس شرایط، تصمیم به غربالگری توسط پزشک گرفته می شود ولی در افراد بالای ۸۵ سال غربالگری توصیه نمی شود مگر این که دارای علایم هشدار دهنده باشند. مطمئن ترین روش غربالگری در این گروه، کولونوسکوپی هر ۱۰ سال یکبار است که بیشترین تأثیر را در پیشگیری از سرطان روده بزرگ دارد. در صورت عدم پذیرش کولونوسکوپی توسط بیمار از روشهای جایگزین میتوان کمک گرفت و در بین این روشهای جایگزین توصیه ما به انجام آزمون مدفوع FIT به صورت سالیانه است.
۲ .افراد با خطر بالای ابتلاء: در این گروه، تنها روش توصیه شده کولونوسکوپی می باشد و روشهای دیگر کاربرد ندارند. گروههای زیر در خطر بالای ابتلاء قرار دارند:
الف) داشتن سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان روده بزرگ یا پولیپ آدنوماتوز پرخطر
(پولیپ آدنوماتوز با سایز بیش از ۱ سانتیمتر یا داشتن اشکال ویلوس یا دیسپالزی grade High)
نکته: در مواردی که سابقه پولیپ آدنومای کم خطر (پولیپ آدنومای توبوالر کمتر از ۱ سانتی متر با دیسپالزی grade low) در خانواده درجه اول در هر سنی وجود داشته باشد، برنامه غربالگری مانند موارد با خطر متوسط است.
ب) داشتن سابقه شخصی ابتلا به پولیپ روده بزرگ
ج) سابقه فردی ابتلاء به بیماری التهابی روده (کولیت اولسروز یاکرون):
در صورت درگیری سمت چپ کولون بیش از ۱۲ سال یا درگیری گسترده کولون (درگیری فراتر از خم طحالی) بیش از ۸ سال، انجام کولونوسکوپی هر یک تا دو سال یک بار همراه با نمونه برداری از قسمتهای مختلف کولون توصیه می شود.
علائم ریفلاکس اسید معده کدامند؟
د) سابقه سندرمهای پولیپوزیس کولون مانند FAP ( بیش از ۰۱۱ پولیپ آدنوماتوز)، AFAP ( به میزان ۱۰ تا ۱۰۰ پولیپ آدنوماتوز) و پوتزجگر
این افراد باید برای مشاوره ارجاع داده شوند.
پیشنهاد مطالعه : سوء هاضمه عملکردی و درمان
ه) سندرم لینچ یا HNPCC (کانسر کولون ارثی غیرپولیپوزیس):
یک سندرم ارثی است که خود بیمار و خویشاوندان در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان روده بزرگ یا تومورهای مرتبط دیگر (سرطان معده، روده باریک، پانکراتوبیلیاری، رحم و تخمدان، TCC حالب و لگنچه، تومور مغز، آدنوم غدد سباسه و کراتوآکانتوما) هستند. در موارد زیر می بایست بیمار از نظر سندرم لینچ مورد بررسی قرار گیرد:
– سرطان روده بزرگ در سن کمتر از ۵۰ سال
– سابقه همزمان یا پیشین دو یا چند سرطان روده بزرگ یا تومورهای مرتبط با لینچ در فرد مبتلا بدون درنظر گرفتن سن
– سرطان روده بزرگ در بیمار بالای ۵۰ سال در حضور خویشاوند مبتلا به سرطان روده بزرگ یا تومورهای مرتبط با لینچ به شرط اینکه این تومورها در خویشاوند بیمار در سن کمتر از ۵۰ سال رخ داده باشند.
– سرطان روده بزرگ در بیمار بالای ۵۰ سال در حضور دو یا چند خویشاوند مبتلا به سرطان روده بزرگ یا تومورهای مرتبط با لینچ صرف نظر از سن خویشاوند فرد مبتلا
در موارد مشکوک به سندرم لینچ باید نمونه بافت بدخیم در ناحیه کولون و رکتوم مورد ارزیابی بافت شناسی از لحاظ IHC و MSI 2 قرار گیرد. در صورت عدم دسترسی به بافت بدخیم توصیه به بررسی های ژنتیکی در سرم فرد مبتلا می شود. پس از اثبات سندرم لینچ در یک بیمار، خویشاوندان وی باید تحت کولونوسکوپی با فواصل یک تا دو سال یکبار قرار گیرند. شروع کولونوسکوپی در خویشاوندان از سن ۲۰ تا ۲۵ سالگی یا ۱۰ سال کمتر از سن بیمار مبتلا به سرطان است. در عین حال خود بیمار و خویشاوندان وی باید مورد مشاوره ژنتیکی و بررسی های تکمیلی قرار گیرند.
لازم به ذکر است که برخی از سرطان های روده بزرگ جنبه ارثی و خانوادگی دارند و عوامل ژنتیکی در بروز
آنها نقش ایفا میکنند. لذا انجام مشاوره و ترسیم شجره نامه و در صورت لزوم انجام آزمونهای ژنتیکی می تواند راهنمای سایر افراد خانواده در پیشگیری از سرطان روده بزرگ باشد.
سرطان روده بزرگ، بدخیمی شایع و خاموش ولی قابل پیشگیری است که تشخیص زودرس، در درمان و بهبودی کامل آن تأثیر بسزایی دارد.
دکتر مهدی افضل آقایی، فوق تخصص بیماریهای گوارش و کبد در شهر مشهد دارای بورد فوق تخصصی
انجام غربالگری سرطان های گوارشی (کولون، معده، کبد و پانکراس) در مطب با بیهوشی و بدون درد، با تخفیف ویژه جهت تشویق بیماران به چک آپ و پیگیری وضعیت سلامتی دستگاه گوارش
جهت اخذ نوبت می توانید همه روزه با شماره (۰۵۱)۳۸۷۰۴۰۶۶ تماس حاصل فرمایید.
آدرس مطب: مشهد- بلوار کوثر- بین كوثر ۲و۴ – ساختمان فارابي – طبقه دوم
متخصص گوارش در مشهد
*متخصص گوارش در مشهد*
یک نظر